نحوه استفاده از اینترنت استارلینک در ایران

گروه فناوری: با فرض ورود تجهیزات اینترنت ماهواره ای استارلینک هر کاربر ایرانی باید چقدر هزینه کند و آیا استفاده از این اینترنت واقعا امکان پذیر است؟دنیای امروز با اینترنت کار می‌کند و اگر اینترنت نباشد عملا اغلب سیستم‌های اطلاعاتی و دولتی از کار می‌افتند و دیگر نمی‌توان کاری انجام داد. گاهی پیش می‌آید که […]

گروه فناوری: با فرض ورود تجهیزات اینترنت ماهواره ای استارلینک هر کاربر ایرانی باید چقدر هزینه کند و آیا استفاده از این اینترنت واقعا امکان پذیر است؟دنیای امروز با اینترنت کار می‌کند و اگر اینترنت نباشد عملا اغلب سیستم‌های اطلاعاتی و دولتی از کار می‌افتند و دیگر نمی‌توان کاری انجام داد. گاهی پیش می‌آید که اینترنت قطع شود یا در دسترس مردم قرار نگیرد و اینجاست که مسئله وجود یک اینترنت پرقدرت و پرسرعت مطرح می‌شود.

اینترنت ماهواره ای استارلینک به زودی در ایران
ماه‌ها پیش موسس تسلا و اسپیس ایکس از اینترنت ماهواره ای استارلینک رونمایی کرد و تجهیزات آن را در اختیار اکثر کشورهای دنیا قرار داد. همان‌طور که می‌دانید به علت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، مجوز واردات این تجهیزات به ایران داده نشده و کشور ما نیز در این خصوص صحبتی نکرده است؛ اما به نظر می‌رسد ایلان ماسک قصد دارد تجهیزات استارلینک را وارد ایران کند.

چند روز پیش بود که گفتیم ایلان ماسک به دنبال معافیت تحریمی برای ورود استارلینک به ایران است. کاربران هم‌اکنون پس از انتشار این خبر از ماسک درباره امکان فنی ورود این تجهیزات به کشورمان سوال کرده‌اند و او در پاسخ به این پرسش‌ها اعلام کرده به زودی معافیت‌ها را از دولت آمریکا دریافت خواهد کرد.

پس از اشاعه این اخبار و رایزنی‌های موسس شرکت فضایی اسپیس ایکس، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا نیز اعلام کرد با هدف توسعه آزاد اینترنت در ایران مجوز ورود برخی سخت افزارها و نرم افزارهای مرتبط با ارتباطات اینترنتی را صادر می‌کند. سوال اینجاست: از کی اینترنت ماهواره‌ای در ایران فعال و قابل استفاده خواهد بود؟
اصلا سوال مهم بعدی این است: آیا به محض ورود تجهیزات استارلینک به ایران، اینترنت ماهواره‌ای قابلیت اجرایی دارد یا خیر و این که چه تجهیزاتی عمدتا نیاز است؟ در ادامه پاسخ سوالات مذکور را خواهیم داد. با ما همراه باشید.

نحوه استفاده از استارلینک در ایران
به گفته یکی از دانشجویان دکترای دانشگاه پلی تکنیک لوزان در سوئیس، استفاده از اینترنت ماهواره‌ای به تجهیزات خاصی نیاز دارد، زیرا بر خلاف استفاده رایج از سرویس ماهواره‌ای مکان‌نما یا همان جی پی اس یا شبکه‌های ماهواره‌ای که ما تنها دریافت کننده سیگنال هستیم، در سیستم اینترنت ماهواره‌ای استارلینک ارتباط دو طرفه است. محمد سمیع‌زاده نیکو همچنین توضیح داده که این اینترنت علاوه بر این که به ما اطلاعاتی ارائه می‌دهد، اطلاعاتی هم از ما خواهد گرفت. وی همچنین افزود: تنها با استفاده از امکانات نرم افزاری امکان بهره‌مندی از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک وجود ندارد و باید از دیش‌های ساخت این شرکت که شبیه به رادار عمل می‌کنند، استفاده کرد که از آنها برای ارسال و دریافت اطلاعات و سیگنال استفاده می‌شود.

سمیع زاده همچنین به این نکته اشاره کرد که دیش‌های رادارگونه با گیرنده‌های ماهواره‌ای فعلی زمین تا آسمان تفاوت دارند. به گفته او در گیرنده‌های بشقابی که در ایران رایج است، امواج بعد از این که دریافت می‌شوند به وسیله دستگاهی به نام LNB تقویت شده و برای پردازش و تبدیل شدن به تصویر به رسیور یا همان گیرنده ارسال خواهند شد.

امکان بروز اختلال در استارلینک هست؟
سوال بعدی پیرامون اینترنت ماهواره‌ای ایلان ماسک، امکان بروز اختلال یا انداختن پارازیت روی آن است. سمیع زاده از دانشگاه پلی تکنیک لوزان در پاسخ به این سوال می‌گوید: در حال حاضر پخش برنامه شبکه‌های ماهواره‌ای روی فرکانس‌های خاص و ثابتی انجام می‌شود. برای اخلال در این فرکانس‌ها از دستگاهی به نام جمر (Jammer) استفاده می‌شود که زباله‌های الکترومغناطیسی را در محیط منتشر می‌کنند. لذا گیرنده یا رسیور به جای دریافت فرکانس شبکه مد نظر شما از زباله‌های مغناطیسی موجود در محیط اشباع می‌شود و بدین ترتیب مشاهده تصویر شبکه مورد نظر غیر ممکن می‌شود.

به اعتقاد سمیع زاده در سیستم ماهواره‌ای که ایلان ماسک طراحی کرده همه چیز دو طرفه است. در این نوع از اینترنت می‌توان پروتکلی تعریف کرد که مطابق آن با فرکانس‌های ارتباطی بازی شود و بدین ترتیب فرکانس‌های دریافت و ارسال به صورت مداوم تغییر کنند. در این حالت مسئول ارسال پارازیت نمی‌تواند دیگر به آنها دسترسی داشته باشد.

ماهانه چقدر باید برای استارلینک هزینه کرد؟
مسلما خرید تجهیزات این ماهواره اینترنتی ارزان نیست و باید برای داشتن و استفاده از آن بهایش را پرداخت. آن‌طور که شرکت استارلینک اعلام کرده قیمت تجهیزات این ماهواره ۵۹۹ دلار آمریکا خواهد بود که شامل سخت افزارهایی مثل دیش ماهواره‌ای و قطعات اتصالی و دیگر وسایل مورد نیاز می‌شود.اگر در حال حاضر بخواهیم با نرخ دلار آزاد به محاسبه قیمت این تجهیزات در ایران بپردازیم، هر کاربر ایرانی می‌بایست برای برخورداری از استارلینک نزدیک به ۱۹ میلیون تومان هزینه کند. همچنین به این هزینه، مبلغ ارسال پستی شرکت را اضافه کنید. از طرفی خرید این ماهواره به معنای پایان هزینه‌های شما نیست و باید ماهیانه ۱۱۰ دلار یا ۳.۵ میلیون تومان اشتراک پریمیوم آن را خریداری کنید.به گفته محمد سمیع زاده نیکو از دانشگاه لوزان سوئیس، با امکاناتی که در حال حاضر در ایران وجود دارد امکان ساخت قطعات آن وجود ندارد، مگر این که قطعات این تجهیزات به ایران ارسال شود و در آنجا مونتاژ گردد.

پوشش اینترنتی از چه زمانی شروع خواهد شد؟
بر اساس آماری که شرکت اسپیس ایکس منتشر کرده، تا به امروز حدود ۴۰۰ هزار مشترک از این اینترنت استفاده می‌کنند که در ۴۰ کشور جهان سکونت دارند. هم‌اکنون بیشترین کشورهایی که از استارلینک بهره می‌برند در اروپا متمرکز شده و تا کشوری مثل ترکیه نیز گسترش یافته‌اند.ایلان ماسک به تازگی اعلام کرده کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق، پاکستان، ترکمنستان، ارمنستان و آذربایجان نیز به زودی تجهیزات مذکور را دریافت خواهند کرد. تحریم‌های آمریکا در شرایط کنونی باعث شده برخی کشورهای همسایه از جمله افغانستان، سوریه و چین نتوانند از اینترنت ماهواره‌ای استفاده کنند.

همچنین قبل از صحبت‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا، اسپیس ایکس اعلام کرده بود که تا سه ماه اول سال میلادی بعدی قرار است تجهیزات اینترنت ماهواره ای خود را به اروپای شرقی و کشورهایی نظیر ایسلند، نروژ، سوئد و فنلاند ارسال کند. اواخر سال ۲۰۲۲ نیز مختص کشورهای آمریکای جنوبی و به خصوص ونزوئلا خواهد بود.